Sambia Yarımadası
Sambia Yarımadası (Rusça: Самбийский полуостров) ya da Kaliningrad Yarımadası (Rusça: Калининградский полуостров), Rusya'nın Kaliningrad Oblastı'nın içinde yer almaktadır.[1] Yarımada, Kuran Lagünü (kuzey-doğu), Vistül Lagünü (güneybatıda), Pregel Nehri (güneyde) ve Deyma Nehri (doğuda) ile sınırlanmıştır.[1] Sambia Yarımadası her tarafı sularla çevrili olduğu için teknik olarak bir adadır. 1945'ten önce Doğu Prusya'nın önemli bir bölümünü oluşturuyordu.
İsim
[değiştir | kaynağı değiştir]Sambia, soyu tükenmiş bir Eski Prusyalı kabilesi olan Sambians'ın adını almıştır. Samland, Cermen dillerinde yarımadanın adıdır. Lehçe ve Latince konuşanlar bölgeyi Sambia olarak adlandırırken, Litvanyalılar bölgeye Semba demektedir.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Sambia başlangıçta seyrek olarak Sambialılar tarafından doldurulmuştu. Alman Töton Şövalyeleri 13. yüzyılda bölgeyi fethetti ve Kutsal Roma İmparatorluğu'ndan yerleşimciler bölgeye gelmeye başladı. Bölgenin kolonileştirilmesiyle Sambialılar yavaş yavaş asimile olmaya başladı. Yarımada, 18. yüzyılın başında nesli tükenmeden önce Eski Prusya dilinin konuşulduğu son bölgeydi.
Prusya Dükalığı, Polonya-İsveç savaşları sırasında Polonya'nın bir vasalı olarak feodal yükümlülüklerini yerine getiremediği için, George William'ın Prusya'daki yönetimi 1635'te askıya alındı ve yerine Polonya kralı Jerzy Ossoliński getirildi. Ancak, Sztumska Wieś Antlaşması uyarınca Dükalık (ve dolayısıyla Sambia yarımadası) Georg William'a geri verildi. 1701 yılında Prusya Krallığını kuran Hohenzollern Hanedanlığı, Sambia'yı 1773'te kendi topraklarına kattı. I. Dünya Savaşı'nın ardından Sambia, Weimar Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu.
II.Dünya Savaşı'ndan sonra, Sovyetler Birliği, Sambia (Almanca: Samland) dahil olmak üzere kuzey Doğu Prusya'yı ilhak ederken, Güneydoğu Prusya Polonya'ya verildi. Sambia, Sovyet Kaliningrad Oblastı'nın bir parçası oldu ve yeni yetkililer bölgede yaşayan Almanları sınır dışı etti.
Sovyetler Birliği, Sambia da dahil olmak üzere Kaliningrad Oblastı'nı Ruslar ve Belaruslularla yavaş yavaş yeniden doldurdu. 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar, bölgenin çoğu kapalı bir askeri alandı.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Baedeker, Samland'ı "Königsberg'in kuzeyinde uzanan birkaç gölün bulunduğu verimli ve kısmen ormanlık bir bölge" olarak tanımlamaktadır (1946'dan beri Kaliningrad ). En yüksek nokta olan 360 fittir. Sambia'da Kaliningrad'dan Svetlogorsk'a giden "Blue Arrow" demiryolu hattı mevcuttur. Sambia'da Zelenogradsk (eski Alman adı: Cranz) ve Svetlogorsk (eski Alman adı: Rauschen) adında iki ünlü sahil beldesi bulunmaktadır.
Amber Sahili
[değiştir | kaynağı değiştir]Amber, bölgede iki bin yıldan fazla bir süredir, özellikle Kaliningrad yakınlarındaki sahillerde bulundu. Tarihi kaynaklar, Eski Prusya yerleşimlerinden güneye Karadeniz ve Adriyatik denizlerine giden Amber Yolu olarak bilinen eski ticaret yollarından bahsetmektedir. Prusya Krallığı bölgeyi kontrol altına aldıktan sonra sahillerine gelen ziyaretçilerin buldukları herhangi bir parçayı almaları yasakladı. Amber, 19. yüzyıldan başlayarak, 1945'e kadar Almanlar ve daha sonra Sovyetler tarafından endüstriyel amaçlı çıkarıldı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.
